Paradoks Hepimiz yurtdışında ucuz ürün almayı seviyoruz fakat bazı durumları göz önünde bulundurmuyoruz ve karlı olduğumuzu düşünürken dolaylı yoldan zarara uğrayabiliyoruz. Genellikle hem gezmiş olurum hem de alışverişimi yaparım şeklinde başlayan karlı düşünce çoğu zaman zarara dönüşebiliyor. Tabii bu her ürün ve hizmet için geçerli değil!
Yurtdışından alınan ürünlerin Türkiye’de garanti kapsamında olmaması büyük bir dezavantaj. Herhangi bir durumda bozulması tüm ödenen bedelin ziyan olmasına sebep oluyor. Özellikle teknoloji ürünlerinin hassasiyeti ve fabrikasyon hataları gibi sebeplerle bozulması durumunda garanti kapsamından yararlanamıyoruz.
Genellikle, Telefon, laptop, kulaklık gibi teknoloji ürünleri, yurtdışında Türkiye’den %20-50 daha ucuz olabilir. Ancak, yüksek gümrük vergileri, garanti eksikliği ve tamir masrafları bu avantajı ortadan kaldırır.
Türkiye’de yurtdışından alınan teknoloji ürünlerinin resmi garantisi yoktur. Örneğin, Apple, Samsung gibi markalar, ABD veya Çin’den alınan cihazlara Türkiye’de garanti sunmaz. Bir iPhone arızalanırsa, tamir ücreti 10.000 TL’den fazla tutabilir.
Garanti, özellikle teknoloji ürünlerinde karlılığı doğrudan etkileyen bir faktördür. Türkiye’den alınan ürünlerde 2 yıl resmi garanti zorunludur. Arıza durumunda ücretsiz tamir veya değişim yapılır. Hatta hukuki haklar çerçevesinde telefonun bire bir yenisiyle değişimi, eğer satıcı da aynısı yoksa bir üst modeli ile değiştirilmesi kanuni zorunluluktur. Oysa ki, yurtdışından alınan cihazda bu haklar kullanılamaz.
Kıyafetlerde garanti durumu az önemlidir fakat, kalite sorunları veya iade zorlukları benzer bir risk yaratır. Bedenin sonradan uyumsuz hale gelmesi, kıyafetlerin sünmesi, yıkamada çekmesi, ayakkabının 2 yıl içerisinde deforme olması gibi birçok etmeni değerlendirmek gerekir.
Ödediğimiz ücretin yaklaşık %15-20’si garanti kapsamında verilen hizmetlere sayılabilir.
Garanti Kapsamında Servis ve Hizmet Masrafları
Türkiye’de satılan yeni ürünlerde, 2 yıl zorunlu garanti süresi vardır (bazı markalar ücretsiz 3+ yıla kadar ek garanti de sunabilir). Bu süre içinde:
Garanti kapsamında, arızalı ürünün tamiri, yedek parça değişimi ve işçilik masrafları tamamen ücretsizdir. Bu, ürün fiyatının bir yüzdesi olarak hesaplanmaz; üretici veya satıcı, maliyeti üstlenir.
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’a göre, garanti süresince ürünün ayıplı olması durumunda tamir, değiştirme veya iade masrafları satıcıya aittir. Servis masrafları, ürünün fiyatına oranlanmaz; tamamen garanti şartlarına bağlıdır. Örneğin, 20.000 TL’lik bir telefonun garanti kapsamında ekran değişimi gerekiyorsa, bu işlem ücretsizdir. Maliyet (örneğin, 5000 TL’lik bir ekran) satıcı veya üretici tarafından karşılanır.
Yurtdışından Alınan Ürünlerde Garanti ve Masraflar
Yurtdışından alınan ürünlerde ürünün alındığı ülkenin dışında genellikle garanti yoktur, bu sbeeple iade veya değişim masraflı ve zahmetlidir. Teknoloji ürünlerinde de resmi garanti Türkiye’de geçerli değildir. Örneğin, 50.000 TL’lik bir telefonun ekran tamiri garanti dışı 10.000 TL tutarsa, bu ürün fiyatının %20’sine denk gelir.
Örneğin Türkiye’de 80.000 TL olan bir Laptop bilgisayarı, ABD’den 60.000 TL’ye aldınız ve 14 ay sonr anakratı bozuldu. Türkiye’de, garanti kapsamında anakart değişimi yapılması mümkün değildir. Anakartın değişim masrafı ise yaklaşık 40.000 TL’dir, hatta parçanın mevcudiyeti olmaması durumunda (laptopın Türkiye pazarında geçmiş durumuna göre) tamiri dahi yapılamayabilir.
