Balkanlarda Yeni Gençliğin Ayrımcılığa Bakışı

Günümüzde Balkanlar’da barış hâkim olsa da, yeni jenerasyonun tarihsel travmalardan etkilenerek belirli gruplara karşı güvensizlik veya önyargı beslediğini söylemek gerekir. Ancak bu durum homojen değildir; daha çok coğrafyaya, eğitime, aile geçmişine ve siyasi manipülasyonlara göre değişmektedir.

Sırplara Karşı Duyarlılık (özellikle Bosna-Hersek ve Kosova’da):

• Srebrenitsa ve savaş suçları nedeniyle Boşnak gençler, Sırpları “soykırım faili” olarak görme eğiliminde.
• Kosovalı Arnavut gençler, 1990’lardaki Sırp baskısını unutmuyor; bağımsızlıklarını tanımayan Sırbistan’a tepkili.
• İstisna: Belgrad gibi kentlerde anti-milliyetçi gençler barış için işbirliği yapıyor.

Hırvat-Boşnak Gerilimi (Bosna-Hersek özelinde):

• 1993-1994 Hırvat-Boşnak Savaşı‘nın izleri, özellikle Mostar gibi bölgelerde hissediliyor.
• Kimlik politikaları nedeniyle okullarda “ayrı müfredat” uygulanması, gençleri bölüyor.

Arnavut-Slav Çatışması (Kuzey Makedonya ve Kosova):

• Makedonya’daki Arnavut gençler, eşit haklar ve anadilde eğitim talebiyle hareket ediyor.
• Sırbistan’ın Preševo veya Kuzey Makedonya’nın Üsküp gibi bölgelerinde etnik gerilimler sürüyor.

Milliyetçi Söylemin Yeniden Yükselişi:

• Sırbistan’da gençler arasında “Büyük Sırbistan” nostaljisi, Radikal Parti gibi oluşumlarca körükleniyor.
• Bosna-Hersek’te Sırp Cumhuriyeti (Republika Srpska) lideri Milorad Dodik’in ayrılıkçı söylemleri, genç Sırpları etkiliyor.

Aksine pozitif gelişmeler de yaşanıyor. Modern balkan gençleri açısından umut verici işaretler çoğalıyor.

• “Jugonostalji” (Yugoslavya Nostaljisi):
  Gençler arasında Tito döneminin “kardeşlik-birlik” anlayışına dönüş özlemi artıyor. Müzik, film ve kültür festivalleriyle bu ruh canlandırılmaya çalışılıyor.
• Sivil Toplum Hareketleri:
  Saraybosna merkezli “Prijateljice” (Kadın Dostları) gibi gruplar, etnik kökeni unutarak barış inşası için çalışıyor.
• AB Entegrasyonu:
  Gençlerin çoğu Avrupa Birliği üyeliğini kurtuluş olarak görüyor; bu hedef, düşmanlıkları geri plana itiyor.

Kimleri “Sevmiyorlar”? (Veriye Dayalı Gerçekler)